12 listopada 2016 r. o godz. 17:00 odbędzie się spotkanie z krytykiem literackim – Janem Zdzisławem Brudnickim w „Kwadratowej” Kawiarni przy ulicy Mikołaja Reja 9 (Ochota), który opowie o życiu i twórczości Mikołaja Reja. Wszystkich zainteresowanych serdecznie zapraszamy.
Warszawa opisana – Warszawa oczytana
Literaccy patroni ulic Warszawy Ulica Mikołaja Reja
Organizator:
Związek Literatów Polskich Oddział Warszawski
Dom Literatury, Krakowskie Przedmieście 87/89
www.zlpwarszawa.worldpress.com
Czy wiesz?
Mikołaj Rej z Nagłowic (ur. 4 lutego 1505 w Żurawnie pod Haliczem, zm. między 8 września a 5 października 1569) – polski poeta i prozaik renesansowy, tłumacz, a także polityk i teolog ewangelicki, wójt urzędowski.
Choć nie był humanistą w naukowym rozumieniu tego słowa, zawdzięcza się mu upowszechnienie idei humanitas w polskiej kulturze. Długo uznawano go za „ojca literatury polskiej”, przez wielbicieli nazywany także – za sprawą moralitetu Wizerunek – „polskim Dantem”. Twórczość Mikołaja Reja jest bogata i różnorodna, na ogół podporządkowana przesłaniu etycznemu („przykładne życie”) i religijnemu („wieczne zbawienie”). W porządku chronologicznym widoczne jest w niej przejście od dialogu i moralitetu. Rej jest uważany za mistrza opisu literackiego; nazwany „Brueglem polskiej literatury”, Był pierwszym polskim pisarzem – obok Marcina Bielskiego – który łączył rozwój rodzimego języka literackiego z ideą służby Rzeczypospolitej.
Porównywany jest do Erazma z Rotterdamu, Franciszka Rabelais i Michała de Montaigne’a. Żywe są również badania nad związkami twórczości Reja ze średniowieczem.
Jego najsłynniejsze utwory poetyckie i książki to:
1. Gęś z kurem (dialog), zaginął (wymienił go A. Trzecieski).
2. Spectrum albo nowy czyściec, wyd. 1540; w XIX w. egzemplarz znajdował się w posiadaniu A. Osińskiego, profesora liceum w Krzemieńcu; wiadomość podał S. Kosowski; zob. R. Pilat, Historia literatury polskiej, t. 1, cz. 3, Warszawa (1940), s. 252.
3. Książki nadobne o potopie Noego, zaginęły (wymienił je A. Trzecieski)
4. Krótka rozprawa między trzema osobami, Panem, Wójtem a Plebanem, Kraków 1543, drukarnia M. Szarffenberg, wyd. następne: prawdopodobnie kilka edycji w XVI w.
5. Żywot człowieka poczciwego,
Słynne powiedzenie Mikołaja Reja
„A niechaj narodowie wżdy postronni znają, iż Polacy nie gęsi, iż swój język mają”.
P. Jaroszyński w swoim opracowaniu o Mikołaju Reju tak pisał:
„…nie sposób nie wspomnieć, że dziś w dobie dominacji języka angielskiego na nowo aktualność zyskują słynne słowa Reja, które – miejmy nadzieję – kojarzyć powinno jeszcze każde dziecko wykształcone w polskiej szkole”.
